ارزیابی نظام علم و فناوری کشور ایران در مقایسه با دیگر کشورهای منطقه

 
 
هدف از این تحقیق، بررسی و ارزیابی نظام علم و فناوری کشور ایران در مقایسه با دیگر کشورهای منطقه (کشورهای آسیای جنوب غربی، آسیای میانه، قفقاز، خاورمیانه و کشورهای همسایه) از دیدگاه متخصصان و صاحب‌نظران بوده است. بر اساس الگوی ارزیابی زیرساخت‌های فنی و اجتماعی، نظام علم و فناوری کشور ایران ارزیابی‌شده است. تحقیق با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و انتخاب نظر نخبگان علمی، فنی، فرهنگی، اجتماعی و ملی انجام‌شده است و با بهره‌گیری از روش میدانی و پرسش‌نامه اطلاعات موردنیاز تحقیق جمع‌آوری گردیده است. نتایج به‌دست‌آمده بازگوی آن است که‌، به‌طورکلی، در نظرسنجی زیرساخت‌های فنی و اجتماعی، نظام علم و فناوری کشور ایران در فعالیت­هایی که برای حمایت از کسب، اشتراک، توسعه و نگه‌داری دانش وجود دارد، نیاز به سرمایه‌گذاری و توجه بیشتری دارد (61/2 از 5). فن‌آوری اطلاعات (IT, ICT) (59/2 از 5)؛ میزان اثربخشی رهبری و مدیریت علم و فناوری کشور (31/2 از 5)؛ میزان اثربخشی نظام جبران خدمت، پاداش و انگیزش (21/2 از 5)؛ میزان اثربخشی ساختار و ارتباطات (37/2 از 5)؛ میزان اثربخشی روحیه محققان و کارکنان حوزه‌های ستادی کشور (60/2 از 5) و میزان اثربخشی فرهنگ‌سازمانی (55/2 از 5) ارزیابی‌شده است. بر اساس نتایج تحقیق، مهم‌ترین مسائل و مشکلات مدیریت علم و فناوری (کسب و جذب، بهره­برداری و انتقال، ذخیره­سازی و توسعة دانش) کشور ایران در مقایسه با دیگر کشورهای منطقه به ترتیب اولویت عبارت‌اند از: نیاز به همکاری بیشتر مدیریت ارشد در توسعة دانش علمی و فناوری، ضرورت وجود مکانیزم های انگیزشی در کشور برای کسب و اشاعه و توسعه دانش علمی و فناوری، حاکمیّت نگرش سخت‌افزاری به‌جای فر­هنگی به مقوله توسعه دانش علمی و فناوری، ضرورت بازسازی مهارت­ها و دانش و نگرش کارکنان و مدیران متولی توسعه علم و فناوری کشور، مهندسی مجدد ساختار شغلی کشور که در افراد احساس نیاز برای کسب و توسعه دانش به وجود آورد، تطابق فزون‌تر ساختار سازمانی کشور با توسعة دانش علمی و فناوری، در دسترس قرار دادن زیرساخت‌های علمی و فناوری برای علاقه‌مندان و پیچیدگی زیاد تولید علم و فناوری.